March 28, 2024

Εκπαιδευτικό Εργαστήριο Ήχου | Educational Sound Lab

Το ερευνητικό πρότζεκτ του Δημητρίου Σαρρή

Paper-Clockenspiels | Χαρτομεταλλόφωνα

Τα χαρτομεταλλόφωνα, είναι χάρτινες αναπαραστάσεις μεταλλοφώνων που σε πολλές περιπτώσεις χρησιμοποιούν οι εκπαιδευτικοί ως διαφόρων χρήσεων “χάρτες” κατανόησης των μουσικών οργάνων. Η χρησιμότητα αυτού του “χάρτη” ποικίλει ανάλογα της χρήσης που της γίνεται. Ίσως όμως η χρησιμότητα αυτή να μεγιστοποιείται όταν χρησιμοποιείται παράλληλα και ένα μεταλλόφωνο (clockenspiel παιδικό…). Όπως στην περίπτωσή μας.
 
Κάθε μαθητής/τρια στη σχολική μονάδα διαθέτει ένα μεταλλόφωνο στο σχολείο. Πώς όμως θα μελετάει σπίτι; Εκεί βρίσκεται μια σημαντική χρησιμότητα του χαρτομεταλλοφώνου. Με μια ασπρόμαυρη φωτοτυπία που χρωματίζουν οι μαθητές σύμφωνα με το μεταλλόφωνο που έχουν στο σχολείο, μελετούν σπίτι τις νότες – όποιες νότες δίνει ο εκπαιδευτικός – ώστε να έχουν μια πρώτη εξοικείωση με το μουσικό κομμάτι που θα παίξουν και να προετοιμαστούν για το μεταλλόφωνο του σχολείου. Αυτή η πρακτική είναι πολύ αποδοτική και δοκιμασμένη.
 
Μια άλλη χρησιμότητα είναι να γίνονται “ασκήσεις επι χάρτου”, που αποδίδουν 100% στον εκπαιδευτικό την πληροφορία, όπως για παράδειγμα να εκτελούν στο χαρτομεταλλόφωνο ο μαθητές ασκήσεις που εστιάζουν στη ρυθμικότητα. Τότε χωρίς να διαχέεται στο αέρα ο ήχος των ρυθμικά ασύγχρονων μεταλλοφώνων που δημιουργούν κόπωση και αποσυντονίζουν, μπορεί ο εκπαιδευτικός να παρακολουθήσει και να παρέμβει κατά πόσο είναι ρυθμικά “σωστή” η εκτέλεση των ασκήσεων, των τραγουδιών κ.λπ.
 
Στις πολλές χρησιμότητες του χαρτομεταλλοφώνου θα πρέπει επίσης να αναφέρουμε πως οι μαθητές βλέπουν να “ξεδιπλώνονται” μπροστά τους οι νότες του ευρωπαϊκού μουσικού συστήματος, με διαχωρισμένες τις αλλιώσεις, ώστε να κατανοήσουν κάποια δομικά στοιχεία οργάνωσης του ηχητικού υλικού, μπορούν να κατανοήσουν την αντιστοιχία της κάθε “πλάκας” του μεταλλοφώνου με το πεντάγραμμο (εφ’ όσον αυτό διδάσκεται), να μελετήσουν διαστήματα, κλίμακες και άλλα μουσικά δομικά στοιχεία που απεικονίζονται ξεκάθαρα σε ένα όργανο σαν το μεταλλόφωνο και κατά συνέπεια στο χαρτομεταλλόφωνο.
 
Τέλος δεν πρέπει να παραβλέπουμε πως η ενασχόληση με το χαρτομεταλλόφωνο σε όλα τα στάδια, από τον χρωματισμό των πλακών στο χαρτί ώς την κίνηση του δαχτύλου που παριστάνει την “μπαγκέτα” επάνω σε αυτό ενισχύουν δεξιότητες λεπτής κινητικότητας κινητικού συντονισμού, αντανακλαστικών και γενικά σωματικής και αισθητηριακής φύσης, με την συμμετοχή της ακοής.